Futbol kuralları nelerdir? Futbol nasıl oynanır? Futbol oyun süresi ne kadar? Geri pas kuralı nedir? Kısaca bu yazımızı okuduktan sonra futbol ile ilgili kafanızda bir soru işareti kalmayacak. Özellikle futbol oyununda var olan tüm kuralları bu yazımızda sizlere sunacağız.
Günümüzde milyonları etkileyen futbol, milyarlara ulaşan sayıda kişinin takip ettiği en önemli spor aktivitelerinin başında gelir. Pek çok kuralı ezbere bilinse dahi bazı kuralları çok karşılaşılmadığı için bilinmeyebilir. 21. Yüzyıl itibari ile en fazla dikkat çeken spor dalı olan futbol 11 kişilik 2 takım halinde oynanan bir ayak topu sporudur. Futbol denince akla genel olarak erkek oyunu gelse dahi kadınların da bu oyunu sıklıkla oynadıkları görülmektedir.
Futbol tarihi – Futbol ne zaman icat edildi?
Futbola benzeyen bilim tarafından da kabul edilen ilk oyun MÖ 300 ve 200’lü yıllara kadar dayanmaktadır. O zamanlarda futbol topunun içerisine kıl ve tüy konmuş ve deriden yapılmış. Yine ayak ile oynanan bu oyun için kalelerde 2 bambu ağacı dalıyla yapılmış. Üstelik o zamanlarda da topa el ve kol haricinde her yerle temas ediliyordu. Oyuncularda topu paslaşma ile rakip sahaya taşır ve orada çizdikleri bir çizgiden ileriye topu geçirmeye çalışırlardı.
Futbol oyun kuralları nelerdir? – Futbol kuralları
Futbol aslında yaygın ve tüm dünyada kabul görmüş belirli standartlar içerisinde oynanmaktadır. En bilindik kurallarından başlayarak detaylara bu başlık altında yer vermeye çalışalım.
- Oyuncu sayısı: Futbolda oyuncu sayısı her takımda 11 kişidir. Yani sahada toplamda 22 kişi ve 1 tanede hakem vardır. Bir futbol takımında kaç oyuncu vardır sorusunun yanıtı sahada 11 yedeklerle birlikte 18 olarak cevaplanabilir.
- Süre: Futbol 90 dakika oynanır. 2 devreden oluşan bir maçta devreler 45 dakikalık 2 yarı şeklinde oynanır. Takımlar ilk yarı ve ikinci yarı hücum ettikleri sahaları değiştirerek oyuna başlarlar. Maçta duran süre olursa eğer hakem o zaman 45 ve 90 dakika sonlarına süre ekleyerek maçı devam ettirir.
- Futbol topu: IFAB tarafından belirlenen standartlara göre futbol karşılaşmalarında kullanılan toplar bulunmaktadır. Ortalama olarak 450 gram ağırlığında olan bu toplar 68 cm çapındadır.
- Forma: Oyuncuların karşılaşmalarda giydiği formalar hem isimleri hem de numaraları yazacak şekilde dizayn edilmiştir. Aynı zamanda rakip oyuncular ile farklı renklerde formalar giyerek karışıklığı önlemek üzere tedbir almışlardır.
- Hakem: Futbol maçlarında hakem federasyon tarafından konulan kuralları uygulatan kişidir. Kuralların uygulandığını denetleyen hakem belirli şartlarda kartlarına başvurarak oyuncuları ikaz edebilir.
- Yardımcı hakem: Her futbol karşılaşmasında toplamda 3 saha hakemi 1 tane de dördüncü hakem vardır. Yardımcı hakemler özellikle ofsayt konusunda orta hakemi uyarırlar ve ona yardımcı olurlar. Dördüncü hakem ise saha kenarını denetler ve oyuncu değişikliklerinde görev yapar.
- Faul: Oyuncular birbirlerine karşı sportmence mücadele etmelidirler. Rakip oyuncunun sağlığını tehlikeye atan hareketler veya oyun kuralları dışında yapılan tüm hareketler faul ile durdurur. Bu durum faulün yapılma şekline göre sarı veya kırmızı kart ile de cezalandırılabilir. Futbol faul kuralları Türkiye Futbol Federasyonu tarafından belirtilmiştir.
- Ofsayt: Günümüzün futbol kuralları denildiğinde en büyük sorunlarından bir tanesi ofsayttır. Ofsaytı bilen kişiler dahi bunu karşı tarafa anlatmakta zorlanırlar. Ancak genel olarak oyuncunun top atıldığında rakipten daha ileride olduğu pozisyonlardır diyerek bizler de bunu cevaplamaya çalışalım.
- Gol: Futbol topunun kaleyi geçtiği zamanlarda oluşan durumdur. Her takım rakip kaleden topu geçirmeye çalışır. Rakip kaleden geçen top o takıma “1” puan kazandırır ve takımın öne geçmesine neden olur.
- Serbest Vuruş: Futbol maçında ceza sahası dışında yapılan ve kurallara uymayan tüm pozisyonlar serbest vuruş olarak kullanılır.
- Penaltı: Ceza sahası içerisinde yapılan kural dışı hareketler ise penaltı olarak yorumlanır.
- Kale vuruşu: Top rakip oyuncudan çıkarak kale çizgisini geçerse eğer o zaman kale vuruşu kullanılır.
- Korner: Oyuncunun topu uzaklaştırma babında yapılan bir harekettir ve kale çizgisini geçerse eğer o zaman rakip takım korner kullanır.
Futbol sahası 105 x 68 m standardında verilmiştir. Ancak FIFA eninin 45 – 90m boyunun ise 90 – 120 m arasında olması gerektiğini söyler. Gerçek kale boyutu ise futbolda 2 direk arası 7,32 m ve üst direk ile zemin arası da 2,44 m olarak belirtilmiştir. Futbolcular bu kaleden topu geçirdiklerinde gol olur ve o takım 1 sayı öne geçer. Genellikle metalden üretilen futbol direkleri zaman zaman tahtadan veya diğer onay almış olan malzemelerden de üretilebilirler.
Geri pas kuralı nedir? Geri pas kuralı ne zaman çıktı?
1992 yılında oyun kurallarına dahil edilen geri pas kuralı, oyuncunun kendi takım arkadaşları tarafından verilen topun el ile kontrol edilmesini yasaklayan bir kuraldır. Futbol kaleci kuralları kapsamında da geçen bu durumda özellikle kaleciye kasıtlı olarak atılan toplar büyük önem taşır. Geri pas kuralı o zaman devreye girer ve kalecinin topu el ile kontrol etmesi sonrasında rakip takıma ele aldığı yerden bir duran top kazandırır.
Futbolda geri pas kuralı özetleyecek olursak eğer bir futbolcunun bile isteye kendi kalecisine pas atması ve bunu da kalecinin el ile topu kontrol etmesidir. Bu kapsamda özellikle oyun kuralları konusuna da açıklık getirmiş olduk.
Futbol kuralları ve Penaltı kuralları
İngilizce’de ceza olarak geçen bu terim, futbolda ceza sahası içerisinde yapılan kural dışı hareketler sonucunda ortaya çıkar. Futbolda en net gol pozisyonu olan penaltı, kullanacak takım için büyük avantajdır. Gol olma ihtimalinin fazla olması penaltıyı önemli kılar.
Penaltı noktasından kaleye olan dik uzaklık tam olarak 11 metredir. Bununla birlikte kalecinin kurallara uymaması veya diğer oyuncuların penaltı vuruşundan önce ceza sahası içerisine girmesi penaltı tekrarını gerektiren hareketlerden bir tanesidir.
Futbol nasıl oynanır?
Futbol, seyir zevki en yüksek olan mücadelelerin başında gelir. Stadyumda veya evde binlerce, milyonlarca insan 2 takımın maçlarını izlemektedir. Ülkemizde de futbol her anlamda büyük ilgi çeker ve milyonlarca taraftara sahip bir spordur. Futbol nasıl oynanır diye baktığımızda aslında karşımıza 2 takımın 11’inden oluşan kişilerin sahada mücadelesi olarak bir yorum çıkabilir. Burada her takımda 1 kaleci olmak üzere defans, orta saha ve forvet oyuncuları vardır. Saha içerisindeki kurgu zaman zaman değişse de bu durum futboldaki seyir zevkini artırır.
Bazı takımlar sahaya 4-4-2 bazıları ise 3-5-2 veya 3-4-3 gibi dizilimler ile çıkabilmektedir. Bunun gibi pek çok farklı dizilimle çıkılsa da sahada 11 kişi olduğu gerçeğini bu değiştirmez. Futbol kuralları kapsamında sahaya çıkan 11 kişiden 10 tanesi gol atmak için 1 tanesi de gol yememek için mücadele eder.
Her bir takım rakip kale çizgisi üzerinden topu geçirmek için elinden geleni yapar. 45 dakika x 2 olarak oynanan futbolda 2 devre vardır. Böylece bir maç 90 dakikanın sonunda biter. Ancak nadiren 15’er dakikalık uzatmalar veya penaltı atışlarına geçilebilir. Bu durum genellikle turnuva maçlarında yaşanır.
Futbolda pek çok kural vardır. Ancak zaman zaman bazı kurallar daha önemli hale gelebilmektedir. Ofsayt, geri pas kuralları ile birlikte auttan gol olur mu tarzındaki sorularda zaman zaman karşımıza çıkmaktadır. İşte bu tür durumlarda auttan gol olabileceğini, korner vuruşlarından direkt kaleye giren topların gol sayıldığını da bilmek gerekir. Bizler de yazımızda sizlere futbol ile ilgili bir takım bilgiler vermeye çalıştık. Diğer yazılarımızda ise buradaki bilgilerin detaylı bir anlatışını sizlere sunacağız.